نان تافتون یکی از نان های سنتی و محبوب ایرانی است که به خاطر نرمی و طعم دلپذیرش، در سفره های ایرانی جایگاه ویژه ای دارد. نان تافتون، همانند نان های دیگر نظیر نان بربری، نان روغنی، نان لواش، نان شیرمال و نان سنگک، در تنورهای سنتی پخته می‌شود، اما پخت آن در فر و ماهیتابه نیز به راحتی امکان پذیر است. در این مقاله به بررسی کامل طرز تهیه نان تافتون در دو روش فر و ماهیتابه خواهیم پرداخت و نکات کلیدی برای دستیابی به نانی خوشمزه و باکیفیت را نیز شرح خواهیم داد.
🥣 مواد لازم برای تهیه نان تافتون
- آرد 500 گرم
- خمیر مایه فوری 2 قاشق غذاخوری
- روغن مایع 3 قاشق غذاخوری
- نمک 1 قاشق غذاخوری
- شکر 1 قاشق غذاخوری
- آب گرم 1 لیوان
- کنجد اختیاری
🫓 طرز تهیه نان تافتون در ماهیتابه
نان تافتون یکی از نان های محبوب ایرانی است که طعم و عطر خاصی دارد. اگرچه نان تافتون به طور سنتی در تنور پخته می‌شود، اما می‌توانید به راحتی آن را در ماهیتابه و بدون نیاز به فر هم تهیه کنید. این روش ساده و سریع برای تهیه نانی خوشمزه در خانه بسیار مناسب است.
🔸مرحله اول: آماده سازی خمیر
ابتدا باید خمیر مایه را فعال کنید که یکی از مهم ترین مراحل در تهیه نان تافتون است. برای این کار، خمیر مایه فوری را به همراه شکر در یک ظرف کوچک بریزید. سپس، آب ولرم (با دمای حدود 38 درجه سانتی گراد) را به آن اضافه کنید. دقت کنید که آب نباید داغ باشد، زیرا حرارت زیاد می‌تواند خمیر مایه را از بین ببرد و در نهایت نان به خوبی پف نکند. با قاشق مواد را به آرامی مخلوط کنید تا خمیر مایه و شکر در آب حل شوند. ظرف را با یک درپوش یا پارچه تمیز بپوشانید و به مدت 5 تا 10 دقیقه در دمای محیط قرار دهید. پس از این زمان، باید حباب های ریزی روی سطح مایع مشاهده کنید که نشان دهنده فعال شدن خمیر مایه است. اگر خمیر مایه به خوبی پف نکرد، به احتمال زیاد خمیر مایه خراب شده یا آب خیلی داغ بوده و نیاز است که این مرحله را مجدداً انجام دهید.
بیشتر بخوانید: نکات پخت پیتزا در فر برقی
🔸مرحله دوم:تهیه خمیر نان تافتون به سبک نانوایی
برای تهیه خمیر نان تافتون، ابتدا آرد را در یک ظرف بزرگ بریزید و به آن نمک اضافه کنید. بهتر است آرد را از یک الک عبور دهید تا کاملاً سبک و یکدست شود. این کار به جلوگیری از تشکیل گلوله‌های آرد در خمیر کمک می کند و باعث می شود بافت نان لطیف‌تر شود. اکنون، در وسط آرد یک حفره ایجاد کنید و خمیر مایه فعال شده را همراه با روغن مایع به آن اضافه کنید. استفاده از روغن مایع باعث نرم‌تر شدن خمیر می شود و مانع خشک شدن نان در هنگام پخت می‌شود. حالا با دست، به آرامی آرد و خمیر مایه را با هم ترکیب کنید و خمیر را ورز دهید. ورز دادن خمیر یکی از کلیدی ترین مراحل تهیه نان است، زیرا باعث تشکیل گلوتن در آرد شده و به نان بافتی کش دار و مناسب می بخشد.
برای اینکه خمیر به دست نچسبد، می‌توانید دست های خود را کمی چرب کنید یا مقدار کمی آرد اضافه کنید. اما توجه داشته باشید که اضافه کردن بیش از حد آرد می تواند خمیر را سفت کند و نتیجه نهایی نانی خشک و سنگین باشد. خمیر باید به یک شکل نرم و یکدست برسد و وقتی آن را فشار می‌دهید، به حالت اولیه بازگردد.
بیشتر بخوانید: دلایل خشک شدن نان در فر 🍞
🔸مرحله سوم: استراحت خمیر
بعد از اینکه خمیر را به خوبی ورز دادید، زمان استراحت آن فرا می رسد. این مرحله از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا باعث می شود خمیر حجم بگیرد و نان پف‌دارتر و نرم‌تر شود.
برای استراحت خمیر، ابتدا یک ظرف بزرگ‌تر انتخاب کنید و کف آن را با مقدار کمی آرد بپوشانید تا خمیر به آن نچسبد. خمیر را به شکل یک توپ درآورید و در ظرف قرار دهید. سپس روی ظرف را با یک پارچه تمیز یا پلاستیک پوشانده و ظرف را در جای گرم و بدون جریان هوا بگذارید. مدت زمان استراحت خمیر حدود 45 تا 60 دقیقه است، که در این زمان حجم خمیر باید دو برابر شود. اگر محیط سرد است، ممکن است خمیر به زمان بیشتری نیاز داشته باشد تا به خوبی ور آید.
🔸مرحله چهارم: فرم دهی و پخت
بعد از استراحت، نوبت به شکل دهی خمیر و پخت نان می‌رسد. ابتدا سطح کار خود را با کمی آرد بپوشانید تا خمیر به آن نچسبد. خمیر را به قطعات کوچکی تقسیم کنید که معمولاً به آنها «چونه» گفته می‌شود. هر چونه باید به اندازه یک نارنگی باشد. سپس با استفاده از وردنه، هر چونه را به شکل دایره‌ای نازک پهن کنید.
سعی کنید خمیر را به ضخامت یکنواخت پهن کنید، زیرا اگر برخی از قسمت‌ها نازک تر از بقیه باشند، نان در هنگام پخت به‌طور یکنواخت نمی پزد و ممکن است قسمتی از آن خشک شود. اگر دوست دارید، می‌توانید روی خمیر پهن شده مقداری کنجد یا دانه‌های دیگر بپاشید و با دست کمی فشار دهید تا دانه‌ها به خمیر بچسبند.
حال تابه ای بزرگ و بدون روغن را روی حرارت ملایم قرار دهید. باید صبر کنید تا تابه کاملاً گرم شود، زیرا اگر تابه سرد باشد، نان به آن می چسبد و به درستی پخته نمی شود. وقتی تابه داغ شد، خمیر پهن شده را درون تابه بگذارید. اجازه دهید یک طرف نان به خوبی بپزد؛ نشانه پخت مناسب آن است که روی نان حباب های کوچک تشکیل شود و زیر آن به رنگ طلایی درآید.
پس از اینکه یک طرف نان پخت، آن را برگردانید تا طرف دیگر آن نیز طلایی شود. اگر دوست دارید نان شما کمی نرم‌تر باشد، می‌توانید در حین پخت، یک پارچه نمدار روی نان بگذارید یا از درب تابه استفاده کنید. این کار باعث می شود رطوبت داخل نان حفظ شود و نان نرم‌تر باقی بماند.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه نان جو در فر برقی🍞
🫓 طرز تهیه نان تافتون در فر گازی و یا برقی
اگرچه تافتون به طور سنتی بر روی سنگ یا در تنورهای مخصوص پخته می‌شود، اما شما می‌توانید با استفاده از فر نیز این نان خوشمزه را در خانه تهیه کنید. پخت نان تافتون در فر برقی یا فر گازی، نه تنها راحت و ساده است، بلکه نتیجه‌ای مشابه با پخت در تنور ارائه می‌دهد. با چند مرحله ساده و رعایت نکات کلیدی می‌توانید نان تافتونی نرم و تازه در فر بپزید.
🔹مرحله اول: آماده سازی فر گازی یا برقی
برای پخت نان تافتون در فر، ابتدا باید فر را از قبل گرم کنید. فر را روی دمای 200 درجه سانتی گراد تنظیم کرده و اجازه دهید به طور کامل گرم شود. پیش‌گرم کردن فر اهمیت زیادی دارد، زیرا دمای مناسب باعث می‌شود نان به طور یکنواخت پخته شود و بافت مناسبی به خود بگیرد. اگر دمای فر به خوبی تنظیم نشده باشد، ممکن است نان به درستی نپزد و خشک یا خام بماند. همچنین، بهتر است سینی فر را نیز از قبل گرم کنید تا هنگام قرار دادن خمیر روی آن، پخت نان سریع‌تر و یکنواخت تر انجام شود.
🔹مرحله دوم: آماده سازی خمیر برای فر گازی یا برقی
مراحل آماده سازی خمیر مشابه با روش پخت نان در ماهیتابه است. پس از اینکه خمیر به خوبی استراحت کرد و حجم آن دو برابر شد، نوبت به فرم‌دهی خمیر می‌رسد. خمیر را به قطعات دلخواه تقسیم کنید. سپس هر قطعه خمیر را با استفاده از وردنه به شکل دایره‌ای یا بیضی نازک پهن کنید. پهن کردن خمیر با ضخامت یکدست، باعث می شود نان در فر به طور یکنواخت پخته شود.
پس از پهن کردن خمیر، آن را به سینی فر منتقل کنید. بهتر است از کاغذ روغنی یا کمی آرد برای جلوگیری از چسبیدن خمیر به سینی استفاده کنید. با استفاده از انگشتان خود یا چنگال، سوراخ های کوچکی روی سطح خمیر ایجاد کنید. این سوراخ‌ها به خروج هوای اضافی از داخل خمیر کمک می‌کنند و از ایجاد حباب‌های بزرگ در نان جلوگیری می کنند.
سینی فر را در طبقه وسط فر قرار دهید تا نان به طور یکنواخت حرارت ببیند. زمان پخت نان تافتون در فر معمولاً حدود 8 تا 12 دقیقه است، اما این زمان بسته به نوع فر و ضخامت خمیر می‌تواند کمی متغیر باشد. در طول پخت، به رنگ نان توجه کنید؛ وقتی که روی نان طلایی شد و لبه های آن کمی برشته شد، یعنی نان آماده است. اگر دوست دارید نان شما کمی نرم‌تر باشد، می توانید قبل از پخت سطح آن را با آب مرطوب کنید. پس از پخت، نان های داغ را بلافاصله از فر خارج کرده و در پارچه ای تمیز بپیچید تا رطوبت آنها حفظ شود و نان خشک نشود. این روش کمک می‌کند نان تافتون شما نرم و تازه باقی بماند.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه نان فانتزی در فر قنادی🥖
✅ نکات تکمیلی در پخت نان تافتون
- کیفیت آرد: استفاده از آرد تازه و با کیفیت به دست آمدن نان خوشمزه و نرم کمک می کند. آرد را همیشه از قبل الک کنید تا هوا به آن وارد شود و نان به خوبی پف کند.
- پیش‌گرم کردن فر: پیش گرم کردن فر به پخت یکنواخت نان کمک می‌کند و از تغییر دما در حین پخت جلوگیری می‌کند.
- ورز دادن خمیر: ورز دادن مناسب خمیر باعث بهبود ساختار نان و بافت آن می شود. اگر خمیر به دست چسبید، مقدار کمی آرد اضافه کنید.
- استراحت خمیر: به خمیر اجازه دهید تا به خوبی پف کند. این مرحله برای داشتن نان نرم و پف کرده بسیار مهم است.
- پخت یکنواخت: برای پخت یکنواخت نان، حتماً از سینی مناسب و دمای ثابت استفاده کنید.
سخن پایانی
پخت نان تافتون در ماهیتابه، راهی آسان و جذاب برای تجربه لذت پخت نان سنتی در خانه است. با رعایت این مراحل ساده، می‌توانید نانی تازه و خوشمزه تهیه کنید که عطر آن فضای خانه را پر کرده و سفره‌ای دل‌نشین برای خانواده فراهم کند. اگرچه روش سنتی پخت نان در تنور جذابیت خاص خود را دارد، اما پختن نان تافتون در ماهیتابه هم می‌تواند نتیجه‌ای عالی داشته باشد و لذت نان داغ و خانگی را به شما هدیه کند. با کمی تمرین، می‌توانید این مهارت را در خود تقویت کرده و همیشه نانی با کیفیت و طعم دلپذیر در خانه داشته باشید.
بدون دیدگاه